Cynllun Adnoddau Coedwig Gŵyr a Phenlle’r-gaer - Cymeradwywyd 15 Medi 2020

Lleoliad a safle

Mae Cynllun Adnoddau Coedwig Gŵyr a Phenlle’r-gaer yn cwmpasu 465 hectar ac mae’n cynnwys Coed y Parc, Coed y Felin a Phenlle’r-gaer. Mae Coed y Parc a Choed y Felin wedi’u lleoli ar Benrhyn Gŵyr, oddi ar yr A4118. Mae Penlle’r-gaer ymhellach i’r gogledd ddwyrain, ger cyffordd 47 traffordd yr M4, yn agos i wasanaethau’r draffordd.

Mae mwyafrif y coetiroedd wedi’u dosbarthu’n Blanhigfeydd ar Safleoedd Coetir Hynafol, neu’n Goetiroedd Lled-naturiol Hynafol, a byddant yn cael eu hadfer yn goetiroedd o rywogaethau llydanddail brodorol.

Mae Coed y Parc yn cynnwys ardal fawr o goetir coed ynn sy’n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SoDdGA), sydd o dan fygythiad ar hyn o bryd gan glefyd Chalara coed ynn. Bellach mae’r clefyd yn endemig ledled Cymru, a rhagolygon presennol Forest Research yw ei bod yn debyg y bydd rhwng 80% a 95% o’r coed yn marw. Mae camau’n cael eu cymryd i dynnu coed sy’n bygwth iechyd a diogelwch a chadw’r rhai sy’n dangos arwyddion eu bod yn gwrthsefyll y clefyd.

Crynodeb o'r amcanion

Rheoli dirywiad coed ynn sydd wedi’u heintio â Chalara fraxinea:
- Tynnu coed peryglus a manteisio ar y cyfle i gynaeafu pren cyn iddo ddirywio
- Dylid dewis sbesimenau sydd o bosibl yn gallu gwrthsefyll y clefyd, a’u cadw
- Dylid cadw cronfeydd wrth gefn o bren marw mewn ardaloedd anhygyrch
- Ystyried rhywogaethau eraill addas i’w plannu er mwyn cynnal sefyllfa coed ynn
- Gwarchod nodweddion yr Ardal Cadwraeth Arbennig (ACA) er mwyn cynorthwyo gyda’i rheoli
Sicrhau bod ymyriadau’n mynd rhagddynt fel y gellir adfer Planhigfeydd ar Safleoedd Coetir Hynafol.
Cynnal cyflenwad o bren i gyflawni’r cynllun gwasanaeth tir a chynorthwyo a chynnal y gwaith rheoli a’r seilwaith presennol.
Parhau i wella statws coetiroedd ar y Rhestr Coetiroedd Hynafol a rheoli rhywogaethau goresgynnol fel coed llawr-geirios a’r rhododendron, sy’n bygwth y coetir naturiol yno.
Parhau i weithio mewn partneriaeth â grwpiau bywyd gwyllt lleol i fonitro’r rhywogaethau a geir yn y coetiroedd hyn sy’n gyfoethog yn ecolegol.
Parhau i hwyluso digwyddiadau yn y goedwig.
Parhau i fonitro ymddygiad gwrthgymdeithasol yng Nghoedwig Penlle’r-gaer a gweithio gyda’r Heddlu i’r perwyl hwnnw.
Cynnal ffyrdd coedwig a llwybrau a hyrwyddir, gan gynnwys rheoli ymylon ffyrdd er mwyn cynnal mynediad ar gyfer rheoli coedwigoedd, ar gyfer y cyhoedd, ac er bioamrywiaeth.