Cynllun Adnoddau Coedwig Bethesda ac Abergwyngregyn - Cymeradwywyd 4 Hydref 2021

Lleoliad

Mae coedwigoedd Bethesda ac Abergwyngregyn mewn dwy ardal ar wahân. Rhennir bloc Bethesda yn ddau o boptu’r pentref, sef Parc y Bwlch i’r gorllewin a Braichmelyn i’r dwyrain. Y brif ffordd drwy Fethesda yw’r A5 a hon fyddai’r ffordd y byddai lorïau’n cael mynediad ar ei hyd.

Mae coedwig Abergwyngregyn yn gorwedd i’r de-ddwyrain o’r pentref ei hun yng nghyffiniau’r rhaeadrau sy’n boblogaidd â cherddwyr, a gellir mynd ati oddi ar yr A55.

Cyfanswm yr arwynebedd o dan goed yw 237Ha, sef 97Ha ym Methesda a 139Ha yn Abergwyngregyn.

Mae’r coed i gyd yn gorwedd o fewn ffiniau Awdurdod Cynllunio Lleol Gwynedd, a Braichmelyn yn ogystal â holl goed Abergwyngregyn yn gorwedd o fewn ffiniau Parc Cenedlaethol Eryri.

Crynodeb or Amcanion

Abergwyngregyn

Bydd blociau coedwig Abergwyngregyn yn dod yn llai o flaenoriaeth o ran pren conwydd cynhyrchiol, ac mae eisoes wedi dechrau symud tuag at goedwig lydanddail yn bennaf a fydd yn gwella'r coed llydanddail presennol yn yr ardal, yn gwella sefydlogrwydd y dirwedd a hefyd yn dod â lles a bioamrywiaeth, yn dal a storio carbon a chadw'r buddion hamdden sydd eisoes yn bodoli.
Disgwylir a goddefir cymysgedd o goed conwydd a choed llydanddail trwy aildyfiant naturiol. Fodd bynnag, bydd yr elfen gonwydd yn cael ei thargedu at bob ymyrraeth deneuo i ffafrio'r coed llydanddail.
Rhoddir ystyriaeth i'r coed llydanddail cynhyrchiol brodorol ar y safle. Yn ddelfrydol, bydd hadau lleol yn cael eu cyrchu a'u tyfu mewn meithrinfeydd lleol i'w defnyddio.

Braichmelyn

Bydd Braichmelyn yn dod yn llai o flaenoriaeth ar gyfer pren conwydd cynhyrchiol a bydd yn symud yn araf tuag at goedwig lydanddail a fydd yn creu mwy o sefydlogrwydd i'r dirwedd a hefyd yn dod â lles a bioamrywiaeth, yn dal a storio carbon ac yn cadw'r buddion hamdden sydd eisoes yn bodoli.
Caniateir i'r goedwig aildyfu ar ôl cwympo llennyrch gyda chymysgedd o gonwydd a llydanddail. Efallai y bydd angen cyfoethogi’n gynnar ar ôl cwympo coed er mwyn cyflawni'r dwysedd stocio a argymhellir. Y rhywogaethau a argymhellir fydd pinwydden yr Alban, coed cyll a Sbriws Norwy ar y llethrau isaf.
Yn ystod yr adolygiad nesaf o'r Cynllun Adnoddau Coedwig, bydd y llannerch llwyrdorri melyn yn cael ei rhannu i gadw ardaloedd o'r binwydden gamfrig er mwyn lleihau maint y clawdd ac i gadw elfen gref o'r binwydden. Bydd yn ychwanegu oedran ac amrywiaeth i'r llethrau uchaf, ac yn darparu ffynhonnell hadau leol ar gyfer yr ardal.
Bydd angen cwympo rhywogaethau coed sydd ar hyn o bryd yn agored i ymosodiad pathogen difrifol er iechyd y goedwig a diogelwch ei defnyddwyr. Ni fydd coed llarwydd yn cael eu defnyddio mwyach fel cydran o rywogaeth y goedwig.

Parc y Bwlch

Bydd Parc y Bwlch yn parhau i gynhyrchu cyflenwad cynaliadwy o goed trwy ddylunio llennyrch cwympo coed a dewis rhywogaethau ailstocio i ganiatáu cynhyrchiant trwy goedwig gorchudd di-dor mewn cylchdroadau yn y dyfodol.
Oherwydd cydrannau tebyg o ran oedran ym Mharc y Bwlch, mae llawer o'r cnwd bellach yn agosáu at aeddfedrwydd biolegol ac mae angen ardaloedd o lwyrdorri i atal gwyntoedd cryfion.
Datblygiad o lain glustogi coetir brodorol ar hyd ochr uchaf Parc y Bwlch ger Moel y Ci i leihau aildyfiant naturiol eginblanhigion conwydd a allai effeithio ar nodweddion Ardal Cadwraeth Arbennig cyfagos Eryri.
Cymerir cyfleoedd i feddalu ymylon y llennyrch ar ôl gweithrediadau cwympo coed trwy ganiatáu adfywio neu gyfoethogi rhywogaethau llydanddail i ystyried eiddo cyfagos. Bydd hyn hefyd yn gwella y broses rheoli dŵr ymhellach mewn cylchdroadau yn y dyfodol.
Bydd angen cwympo rhywogaethau coed sydd ar hyn o bryd yn agored i ymosodiad pathogen difrifol er iechyd y goedwig a diogelwch ei defnyddwyr. Ni fydd coed llarwydd yn cael eu defnyddio mwyach fel cydran o rywogaeth y goedwig.
Yr opsiwn gwerthu coed a ffefrir fyddai cynhyrchu uniongyrchol. Byddai hyn yn rhoi cyfle i fuddiannau lleol brynu parseli o bren ar ochr y ffordd.

Cyffredinol

Ym mhob bloc coetir, bydd rhaid sicrhau bod teneuo yn cael ei wneud mewn pryd er mwyn gwella rheolaeth coedamaeth y goedwig.
Bydd ystyriaeth i ddarparu rhywogaeth ag ystod oedran ac sy'n fwy amrywiol er mwyn gwella cydnerthedd lle bo hynny'n bosibl.
Amrywio cyfansoddiad y rhywogaethau yn y goedwig er mwyn cynyddu gwydnwch yn erbyn plâu a chlefydau wrth adeiladu coedwig gadarn ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

Coetir hynafol a bioamrywiaeth

Gwella cysylltedd cynefinoedd trwy gynnal a gwella coetiroedd hynafol rhannol naturiol ac adfer planhigfeydd ar safleoedd coetir hynafol, yn unol â'r polisi blaenoriaethu strategol.
Mae teneuo safleoedd coetir hynafol yn hanfodol ar gyfer cynnal a chadw ac yn dilyn canllawiau coedamaeth cadarn.
Lle mae'r prif gnwd o gonwydd wedi'i gynaeafu, bydd yn hwyluso ehangu coetir brodorol. Mae ailgyflenwi'r ardaloedd hyn yn flaenoriaeth allweddol i sicrhau na chollir unrhyw orchudd coedwig net o ganlyniad.

Dŵr

Bydd datblygu coridorau torlannol afon yn gwella cysylltedd y coedwigoedd i greu cysylltiadau â chynefinoedd eraill ac yn helpu i leihau effaith dŵr ffo gwaddod o weithrediadau coedwigaeth.
Cynnal a chadw cwlfertau a systemau draenio ar ochr y ffordd i fodloni rheoli perygl llifogydd cyfredol ac arfer gorau'r diwydiant.

Hamdden

Cynnal ac ystyried buddion hamdden ychwanegol a lleihau'r tarfu ar ardaloedd hamdden cyfredol lle bo hynny'n bosibl.

Diwylliant a threftadaeth

Nodi nodweddion treftadaeth a diwylliannol i osgoi difrod, yn enwedig o amgylch ardaloedd a nodwyd sydd â risg uchel.
Bydd cyfathrebu rhwng CNC a'r cyhoedd a grwpiau lleol yn cael ei wella trwy grwpiau fel Llais y Goedwig a Phartneriaeth Ogwen.

Mapiau

Map lleoliad

Abergwyngregyn - Prif amcanion hidymor
Abergwyngregyn - Systemau rheoli coedwigoedd
Abergwyngregyn - Cynefinoedd a mathau o goedwigoedd dangosol

Braichmelyn -Prif amcanion hidymor
Braichmelyn - Systemau rheoli coedwigoedd
Braichmelyn - Cynefinoedd a mathau o goedwigoedd dangosol

Parc y Bwlch - Prif amcanion hidymor
Parc y Bwlch - Systemau rheoli coedwigoedd
Parc y Bwlch - Cynefinoedd a mathau o goedwigoedd dangosol

Sylwadau neu adborth

Os oes gennych sylwadau neu adborth, gallwch gysylltu â’r tîm Cynllunio Adnoddau Coedwig ar frp@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk.

Diweddarwyd ddiwethaf