Cynnydd mawr mewn cynllun i leihau llifogydd llanw yn Aberteifi
Mae cynlluniau i leihau llifogydd llanw yn ardal Y Strand Aberteifi, Gorllewin Cymru, wedi cyrraedd carreg filltir arwyddocaol gyda phenodi cwmni ymgynghori arbenigol Binnies i yrru Cyfnod Dylunio Manwl Cynllun Llifogydd Llanw Aberteifi.
Dan arweiniad Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC), nod y cynllun yw adeiladu wal lifogydd ar hyd glan yr afon, sy'n ymestyn o faes parcio Gloster Row i Bont Aberteifi. Bydd y wal hon yn lleihau'r perygl o lifogydd llanw i oddeutu 90 o gartrefi a busnesau, gan wella diogelwch a gwytnwch y gymuned yn sylweddol.
Bydd Binnies, sy'n adnabyddus am eu harbenigedd mewn rheoli perygl llifogydd, yn arwain ar agweddau hanfodol ar ddyluniad y wal, gan gynnwys deunyddiau adeiladu a gwytnwch yn erbyn heriau hinsawdd yn y dyfodol. Bydd y cam hwn hefyd yn archwilio cyfleoedd i wella'r amgylchedd lleol a darparu ardaloedd cymunedol newydd.
Dywedodd Paul Isaac, Swyddog Gweithredol Prosiect CNC ar gyfer y cynllun:
"Mae hon yn foment allweddol i Gynllun Llifogydd Llanw Aberteifi. Rydym wrth ein bodd i barhau â'n cydweithrediad â Binnies. Bydd eu harbenigedd - ynghyd â'n harbenigedd ni - yn ein galluogi i wneud cynnydd da drwy'r Cyfnod Dylunio Manwl. Gyda'n gilydd, rydym yn hyderus y gallwn gynhyrchu dyluniad sydd nid yn unig yn mynd i'r afael â'r risgiau llifogydd ond sydd hefyd yn creu gwerth hirdymor i'r gymuned a'r amgylchedd."
Mae’r tîm y tu ôl i’r cynllun yn gobeithio cwblhau’r Cyfnod Dylunio Manwl yn gynnar yn 2026 cyn gwneud cais cynllunio i Gyngor Sir Ceredigion. Ar ôl cwblhau'r dyluniad a chael yr holl caniatâdau angenrheidiol, gall CNC wneud cais am gyllid i adeiladu'r cynllun llifogydd llanw. Yn ofynnol ar dderbyn y cyllid a’r caniatâdau angenrheidiol, gallai'r gwaith adeiladu ddechrau yn hwyrach yn 2026.
Daw'r cyhoeddiad hwn yn dilyn cyhoeddi'r amlinelliad arfaethedig y wal lifogydd ym mis Hydref, gan atgyfnerthu ymrwymiad CNC i ddiogelu Aberteifi rhag llifogydd llanwol. Mae'r cynllun yn cael ei ariannu gan Lywodraeth Cymru, gan adlewyrchu ymrwymiad ehangach i wytnwch hinsawdd ledled Cymru.
Gyda 1 o bob 7 cartref a busnes yng Nghymru mewn perygl o lifogydd, a chyda'r argyfwng hinsawdd yn dod â thywydd mwy eithafol, mae'n bwysicach nag erioed bod pobl yn gwybod ac yn deall eu perygl llifogydd.
Mae CNC yn annog pobl sy'n byw mewn ardaloedd sydd mewn perygl o lifogydd, ond sydd heb ddioddef llifogydd o'r blaen, i gymryd tri cham syml i helpu i ddiogelu eu cartref, eu heiddo a'u teulu rhag effaith ddinistriol llifogydd yn y dyfodol:
- gwiriwch eich perygl llifogydd drwy god post ar-lein ar wefan CNC
- Cofrestrwch am rybuddion llifogydd am ddim gan afonydd a'r môr yn Gymraeg neu Saesneg
- bod yn barod pan fydd llifogydd yn cael eu rhagweld
Mae cylchlythyr digidol ar gyfer trigolion a phobl eraill sydd â diddordeb yn y cynllun wedi cael ei lansio. Gall pobl gofrestru ar gyfer y cylchlythyr trwy ddefnyddio'r ddolen hon: https://bit.ly/CylchlythyrCLlLlA.